Małe miasto dużych możliwości

ROZDZIAŁ I 

Postanowienia ogólne

§ 1

1. Stowarzyszenie „Związek Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej” zwany dalej „Związkiem” jest ogólnopolskim, samorządnym, trwałym zrzeszeniem posiadającym osobowość prawną.
2. Związek zrzesza ochotnicze straże pożarne (zwane dalej OSP) i inne osoby prawne w celu reprezentowania ich interesów oraz propagowania i realizacji celów statutowych.
3. Związek jest kontynuatorem chlubnych tradycji ruchu strażackiego wyrażających się w niesieniu bezinteresownej pomocy ludziom i służeniu Ojczyźnie.
4. Związek wykonuje zadania o charakterze użyteczności publicznej w zakresie ochrony przeciwpożarowej, ratownictwa i bezpieczeństwa powszechnego, wspiera różnorodne formy pracy kulturalno – oświatowej, popularyzuje dorobek historyczny ruchu strażackiego, rozwija działalność artystyczną i sportową w ochotniczych strażach pożarnych.
5. Siedzibą Związku jest miasto stołeczne Warszawa.

§ 2

 Związek działa na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. – Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. z 2001 r. Nr 79 poz. 855 jednolity tekst), ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz.U. z 2002 r. Nr 147 poz. 1229 jednolity tekst) i innych ustaw oraz niniejszego statutu.

§ 3

1. Terenem działania Związku jest obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Dla właściwej realizacji celów statutowych Związek może prowadzić działalność także poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Związek może współpracować i należeć do zagranicznych i międzynarodowych organizacji ochrony przeciwpożarowej.

§ 4

1. Związek może posiadać terenowe jednostki organizacyjne – oddziały, zgodnie z podziałem administracyjnym państwa.
2. Terenowe jednostki organizacyjne mogą uzyskać osobowość prawną, za zgodą Zarządu Głównego - z własnej inicjatywy lub na wniosek zarządu zainteresowanego oddziału.
3. Związek nie odpowiada za zobowiązania oddziałów posiadających osobowość prawną, zaciągnięte w ramach uzyskanej osobowości prawnej.

§ 5

Związek może prowadzić działalność gospodarczą w szczególności w formie: 

1.  wydzielonych zakładów samodzielnie sporządzających bilans, 
2.  spółek prawa handlowego,
3. innych jednostek organizacyjnych.

§ 6

1. Związek posiada hymn, znak i flagę organizacyjną.
2. Związek, jego oddziały oraz OSP posiadają swoje sztandary, pieczęcie, mundury, dystynkcje i odznaki.
3. Uchwały w sprawach, o których mowa w ust. 1 i 2 podejmuje Zarząd Główny.
4. Pismem Związku jest czasopismo „Strażak”.

§ 7

1. Związek opiera swoją działalność na pracy społecznej.
2. Związek może zatrudniać pracowników na zasadach i w formach określanych przez Prezydium Zarządu Głównego w regulaminie.

ROZDZIAŁ II

Cele i sposoby ich realizacji

§ 8

Celem Związku jest w szczególności:

1. działanie na rzecz ochrony życia, zdrowia, mienia i środowiska przed pożarami, klęskami żywiołowymi i zagrożeniami ekologicznymi lub innymi miejscowymi zagrożeniami,
2. rzecznictwo i reprezentowanie członków Związku wobec organów administracji publicznej,
3. wykonywanie zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej, przeciwpowodziowej, ratownictwa i bezpieczeństwa powszechnego zleconych przez organy administracji publicznej, 
4. współtworzenie i opiniowanie aktów normatywnych dotyczących ochrony przeciwpożarowej,
5. działanie na rzecz ochrony środowiska,
6. informowanie o występujących zagrożeniach pożarowych i innych zagrożeniach miejscowych oraz sposobach zapobiegania im,
7. rozwijanie i upowszechnianie działalności kulturalnej,
8. rozwijanie i krzewienie kultury fizycznej i sportu,
9. organizowanie pożarniczego i obronnego wychowania dzieci i młodzieży.

§ 9

Cele określone w § 8 są realizowane w szczególności przez:

1. współdziałanie z Państwową Strażą Pożarną, organami administracji publicznej oraz innymi podmiotami,
2. udzielanie pomocy OSP w wyposażeniu w sprzęt, zaopatrywanie w mundury, odznaki i dystynkcje oraz organizowanie szkoleń,
3. gromadzenie środków finansowych,
4. zapewnianie doradztwa prawnego w zakresie funkcjonowania OSP,
5. mobilizowanie społeczeństwa do udziału w realizacji zadań ochrony przeciwpożarowej,
6. inicjowanie i organizowanie imprez sportowych oraz przeglądów dorobku amatorskiego ruchu artystycznego OSP,
7. prowadzenie działalności wydawniczej, organizowanie wystaw, udzielanie pomocy w gromadzeniu eksponatów muzealnych,
8. przedstawianie organom administracji publicznej wniosków dotyczących doskonalenia stanu ochrony przeciwpożarowej,
9. popieranie wynalazczości i racjonalizacji w dziedzinie ochrony przeciwpożarowej, przeciwpowodziowej, ratownictwa i bezpieczeństwa powszechnego.

ROZDZIAŁ III

Członkowie, ich prawa i obowiązki

§ 10

1. Członkowie Związku dzielą się na:
   1. członków zwyczajnych,
   2. członków wspierających.
2. Członkami zwyczajnymi są OSP oraz inne osoby prawne nie mające celów zarobkowych, które zgłosiły przystąpienie do Związku, zobowiązały się przestrzegać postanowień statutu i zostały przyjęte.
3. Członkami wspierającymi są osoby prawne inne niż określone w ust.2, które zadeklarowały pomoc w realizacji celów Związku i zostały przyjęte.

§ 11

Utrata członkostwa następuje w razie:

1. rozwiązania jednostki organizacyjnej będącej członkiem Związku,
2. skreślenia z listy członków na skutek: 
   a) wystąpienia ze Związku,
   b) nie opłacania składki członkowskiej przez okres 2 lat,
3. wykluczenia na skutek: 
   a) działania na szkodę Związku, 
   b) nie przestrzegania postanowień statutu.

§ 12

1. Uchwały w sprawach: przyjęcia w poczet członków zwyczajnych, skreślenia ich z listy członków i wykluczenia ze Związku podejmuje właściwy terytorialnie zarząd oddziału gminnego Związku.
2. Jeżeli na danym terenie brak oddziału gminnego Związku, uchwały w sprawach określonych w ust. 1 podejmuje właściwy terytorialnie zarząd oddziału powiatowego Związku, a w jego braku - właściwy terytorialnie zarząd oddziału wojewódzkiego Związku.
3. Uchwały w sprawach przyjęcia w poczet członków wspierających, podejmują wybrane przez wnioskujących zarządy oddziałów Związku lub Zarząd Główny Związku. Skreślenia z listy członków wspierających i wykluczenia ze Związku dokonuje zarząd przyjmujący członka wspierającego.
4. Odwołania od uchwał w sprawach wymienionych w ust. 1, 2 i 3 rozpoznaje zarząd oddziału wyższego szczebla. Uchwały Zarządu Głównego są ostateczne.

§ 13

1. Członek zwyczajny ma prawo: 
   1.  wybierać i być wybieranym do władz Związku za pośrednictwem swoich przedstawicieli,
   2.  korzystać z pomocy oraz obiektów i urządzeń Związku.
2. Członek wspierający ma prawo brać udział w działalności Związku z głosem doradczym.

§ 14

1. Do obowiązków członka należy:
   1. czynne uczestniczenie w działalności Związku bądź jej wspieranie, 
   2.  propagowanie zasad ochrony przeciwpożarowej,
   3. przestrzeganie postanowień statutu, regulaminów i uchwał władz Związku,
   4. regularne opłacanie składek członkowskich.
2. Członek wspierający opłaca składkę członkowską w zadeklarowanej przez siebie wysokości.

ROZDZIAŁ IV

Władze Związku

A. Postanowienia ogólne

§ 15

1. Władzami Związku są władze naczelne i władze oddziałów: wojewódzkich, powiatowych i gminnych.
2. Władzami naczelnymi Związku są:
   1. Zjazd Krajowy,
   2. Zarząd Główny,
   3. Prezydium Zarządu Głównego,
   4. Główna Komisja Rewizyjna,
   5. Główny Sąd Honorowy.
3. Władzami oddziałów Związku są odpowiednio:
   1. zjazd oddziału wojewódzkiego, zarząd oddziału wojewódzkiego, prezydium zarządu oddziału wojewódzkiego, komisja rewizyjna oddziału wojewódzkiego i sąd honorowy oddziału wojewódzkiego,
   2. zjazd oddziału powiatowego, zarząd oddziału powiatowego, prezydium zarządu oddziału powiatowego i komisja rewizyjna oddziału powiatowego,
   3. zjazd oddziału gminnego, zarząd oddziału gminnego, prezydium zarządu oddziału gminnego i komisja rewizyjna oddziału gminnego.

§ 16

1. Uchwały władz Związku zapadają zwykłą większością głosów oddanych, chyba że przepisy niniejszego statutu stanowią inaczej (§ 34 ust. 3, § 71 ust. 1 p. 3)
2. Uchwały dotyczące zmian we władzach Związku powinny być podjęte w obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania.

§ 17

1. Wybory władz Związku odbywają się w głosowaniu jawnym. Władza uprawniona do przeprowadzenia wyborów może uchwalić ich tajność.
2. Kadencja władz Związku trwa pięć lat i kończy się z chwilą powołania nowych władz.

§ 18

1. Przedstawicielami do zarządów oddziałów Związku nie mogą być osoby zasiadające we władzach stowarzyszeń, których zakres działania odpowiada celom Związku. Nie dotyczy to osób, powołanych w skład Zarządu Głównego, albo zarządów oddziałów Związku w trybie § 22 ust. 3 niniejszego statutu.
2. Nie można łączyć funkcji członka zarządu, komisji rewizyjnej i sądu honorowego.

B. Zjazd Krajowy

§ 19

1. Zjazd Krajowy jest najwyższą władzą Związku.
2. W Zjeździe Krajowym biorą udział:
   1. z głosem decydującym – delegaci wybrani na zjazdach oddziałów wojewódzkich,
   2. z głosem doradczym – przedstawiciele członków wspierających, członkowie ustępujących naczelnych władz Związku i osoby zaproszone.

 § 20

Do kompetencji Zjazdu Krajowego, oprócz innych spraw wymienionych w niniejszym statucie, należy: 

1.  rozpatrywanie sprawozdań z działalności Związku i jego naczelnych władz oraz udzielanie absolutorium Zarządowi Głównemu na wniosek Głównej Komisji Rewizyjnej,
2. uchwalanie programów działania Związku,
3. zatwierdzanie składu Zarządu Głównego,
4. określenie liczby członków Głównej Komisji Rewizyjnej i Głównego Sądu Honorowego oraz ich wybór spośród delegatów na Zjazd,
5. rozstrzyganie w sprawach uchwał zjazdów oddziałów wojewódzkich zawieszonych przez Zarząd Główny,
6. podejmowanie uchwał w innych sprawach wnoszonych przez naczelne władze Związku i delegatów.

§ 21

1. Zjazd Krajowy może być zwyczajny lub nadzwyczajny.
2. Zwyczajny Zjazd Krajowy zwołuje Zarząd Główny raz na 5 lat.
3. Nadzwyczajny Zjazd Krajowy zwołuje Zarząd Główny
1. z własnej inicjatywy,
2. na żądanie Głównej Komisji Rewizyjnej,
3. na pisemny wniosek co najmniej 1/3 ogólnej liczby zarządów oddziałów wojewódzkich Związku.
4. Zjazd Nadzwyczajny powinien odbyć się w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od podjęcia inicjatywy, zgłoszenia żądania lub wniosku.
5. Władze określone w ust. 3 mogą również wnioskować o włączenie określonych spraw do porządku obrad Nadzwyczajnego Zjazdu Krajowego.
6. Zarząd Główny zawiadamia delegatów o terminie i porządku obrad Zjazdu Krajowego co najmniej na 30 dni przed jego odbyciem.

C. Zarząd Główny i Prezydium

§ 22

1. Zarząd Główny jest naczelną władzą zarządzająco – wykonawczą Związku.
2. W skład Zarządu Głównego wchodzą przedstawiciele wszystkich zarządów oddziałów wojewódzkich, w liczbie określonej uchwałą Zarządu Głównego.
3. Zjazd Krajowy może powołać w skład Zarządu Głównego Związku przedstawicieli organizacji, stowarzyszeń lub innych instytucji współpracujących ze Związkiem w liczbie nie przekraczającej 1/5 ogólnej liczby członków Zarządu Głównego.
4. Zarząd Główny może odwołać osobę powołaną w trybie ust. 3 i na jej miejsce powołać innego przedstawiciela organizacji, stowarzyszenia lub instytucji współpracujących ze Związkiem.
5. Zarząd Główny może dokooptować do swego składu nowych członków na miejsce członków ustępujących w liczbie nie przekraczającej 1/3 ustalonego składu Zarządu.

§ 23

1. Zarząd Główny z zastrzeżeniem § 23 ust. 2 niniejszego statutu, określa liczbę członków Prezydium oraz wybiera jego skład, w tym prezesa i wiceprezesów.
2. Osoby powołane w trybie § 22 ust. 3 nie mogą stanowić więcej niż 1/5 ogólnej liczby członków Prezydium.
3. Zarząd Główny powołuje Komisję ds. Młodzieży oraz może powoływać inne komisje problemowe lub zespoły zadaniowe jako jego organy doradcze.

§ 24

1. Do kompetencji Zarządu Głównego należy:
1. wykonywanie uchwał Zjazdu Krajowego
2. uchwalanie planów działalności i budżetu Związku oraz zatwierdzanie sprawozdań z ich wykonania
3. przedstawianie i opiniowanie wniosków mających na celu podniesienie stanu ochrony przeciwpożarowej, przeciwpowodziowej, ratownictwa i bezpieczeństwa powszechnego w kraju oraz projektów aktów normatywnych dotyczących tej problematyki,
4. podejmowanie uchwał w sprawach przedstawionych przez Prezydium Zarządu Głównego,
5. zawieszanie uchwał zjazdów oddziałów wojewódzkich sprzecznych ze statutem lub uchwałami naczelnych władz Związku,
6. ustalanie zasad wyboru delegatów na zjazdy oraz określenie liczby delegatów na Zjazd Krajowy,
7. podejmowanie innych czynności w zakresie działania Zarządu.
2. Zarząd Główny może udzielać Prezydium pełnomocnictw do zmian w budżecie Związku.

§ 25

Do kompetencji Prezydium Zarządu Głównego należy:

1. kierowanie bieżącą pracą Związku,
2. kierowanie działalnością gospodarczą Związku,
3. wykonywanie uchwał Zarządu Głównego,
4. koordynowanie działalności oddziałów Związku,
5. opracowywanie projektów planów działalności i budżetu Związku,
6. uchylanie uchwał zarządów oddziałów wojewódzkich sprzecznych ze statutem lub uchwałami naczelnych władz Związku, 
7.  rozstrzyganie odwołań od uchwał zarządów oddziałów wojewódzkich,
8. nadawanie odznak i wyróżnień,
9. uchwalanie regulaminów, instrukcji i wytycznych, 
10. nadawanie sztandarów oddziałom wojewódzkim Związku.

§ 26

1. Posiedzenia Zarządu Głównego i Prezydium zwołuje prezes Zarządu według potrzeb, nie rzadziej jednak niż 2 razy w roku dla Zarządu i 1 raz w kwartale dla Prezydium.
2. Pracami Zarządu i Prezydium kieruje prezes. Szczegółową organizację i tryb pracy Zarządu Głównego oraz Prezydium określa regulamin zatwierdzony przez Zarząd Główny.

§ 27

1. Prezes Zarządu Głównego reprezentuje Związek i zarządza jego majątkiem.
2. Prezes Zarządu Głównego podejmuje decyzje w zakresie zwykłego zarządu. Prezydium Zarządu Głównego może upoważnić prezesa Zarządu Głównego do podejmowania decyzji w zakresie przekraczającym zwykły zarząd do określonej wysokości zaciąganych jednorazowo zobowiązań.
3. W sprawach określonych w ust. 1 i 2 prezes Zarządu Głównego może udzielać pełnomocnictw.

D. Główna Komisja Rewizyjna

§ 28

1. Główna Komisja Rewizyjna jest organem kontroli wewnętrznej Związku.
2. Członkowie Głównej Komisji Rewizyjnej wybierają ze swego grona przewodniczącego, wiceprzewodniczących i sekretarza
3. Główna Komisja Rewizyjna może dokooptować do swego składu nowych członków na miejsce ustępujących w liczbie nie przekraczającej 1/3 jej składu.

§ 29

Do kompetencji Głównej Komisji Rewizyjnej należy:

1. kontrolowanie całokształtu działalności Związku, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki finansowej, nie rzadziej niż raz w roku,
2. składanie Zjazdowi Krajowemu sprawozdań z działalności oraz wniosków w sprawie absolutorium dla Zarządu Głównego,
3. przedstawianie Zarządowi Głównemu uwag i wniosków dotyczących działalności Związku,
4. uchwalanie regulaminów pracy Głównej Komisji Rewizyjnej i komisji rewizyjnych niższego stopnia, 
5. współdziałanie z komisjami rewizyjnymi oddziałów wojewódzkich i koordynowanie ich działalności.

§ 30

1. Posiedzenia Głównej Komisji Rewizyjnej zwołuje jej przewodniczący według potrzeb, nie rzadziej jednak niż 2 razy w roku.
2. Członkowie Głównej Komisji Rewizyjnej mogą uczestniczyć w posiedzeniach Zarządu Głównego i jego Prezydium z głosem doradczym.

E. Główny Sąd Honorowy

§ 31

1. Członkowie Głównego Sądu Honorowego wybierają ze swego grona przewodniczącego, wiceprzewodniczących i sekretarza.
2. Główny Sąd Honorowy może dokooptować do swego składu nowych członków na miejsce członków ustępujących w liczbie nie przekraczającej 1/3 jego składu.

§ 32

Do kompetencji Głównego Sądu Honorowego należy:

1. rozpatrywanie i rozstrzyganie spraw członków naczelnych i władz oddziałów wojewódzkich Związku, dotyczących naruszania zasad statutowych i programowych Związku, przyjmowania postaw godzących w dobre imię Związku lub postępowania niezgodnego z zasadami koleżeństwa i solidarności organizacyj­nej,
2. rozpatrywanie i rozstrzyganie odwołań od orzeczeń sądów honorowych oddziałów wojewódzkich oraz własnych orzeczeń (w zmienionym składzie) wydanych w pierwszej instancji.

§ 33

1. Główny Sąd Honorowy może wymierzać następujące kary:
1. upomnienia,
2. nagany,
3. wystąpienia z wnioskiem o pozbawienie funkcji pełnionych we władzach Związku.
2. Organizację i tryb postępowania przed Głównym Sądem Honorowym określa regulamin uchwalony przez Główny Sąd Honorowy.